In mijn verslagen gebruik ik regelmatig het woord flow, wanneer het gaat om focus, resultaat- en doelgerichtheid. Een heel belangrijk aspect, want uitleven van je KernTalenten is iets wat je van nature wil doen. Maar de mate waarin je in staat bent competenties te ontwikkelen (het liefst op de sterke KernTalenten) is onder andere afhankelijk van de mate waarin je in staat bent om ook daadwerkelijk iets af te (willen) maken. Dat is lang niet voor iedereen even makkelijk en natuurlijk. In de juiste flow komen kan helpen om toch datgene te bereiken wat je wilde bereiken.

Nog nooit vond ik echter een goede omschrijving die de gehele lading van het woord FLOW dekte voor mij. Nu heb ik er wel een gevonden en hij komt van Freek de Jonge (NIVOZ-lezing 2015):

“Concentratie is voor mij het allerhoogste: de druppel, de plas, het meer, de zee, de oceaan. Intensief denken aan een afgebakend onderwerp. Steeds dieper in de details doordringen. En tenslotte totaal denken aan absoluut niets. Die leegte, waar je de geconcentreerde topsporter zo vaak over hoort praten. Die geldt ook voor de schrijver; die geldt ook voor de kunstenaar. Die leegte grenst aan de vervulling waar niets alles vindt. In de opperste concentratie vind je de flow, het ongeremde denken, die aan beheerst handelen vooraf gaat.”

De slotwoorden van Freek de Jonge vind ik ook erg mooi:

“Wees niet bang, je mag opnieuw beginnen;
vastberaden, doelgericht of aarzelend, op de tast.

Houd je aan de regels, volg je eigen zinnen.
Laat die hand maar los, of pak er juist een vast

Wees niet bang voor al te grote dromen,
Ga als je het zeker weet, en als je aarzelt, wacht.

Hoe ijdel zijn de dingen die je je hebt voorgenomen?
Het mooiste overkomt je, het minste is bedacht.

Wees niet bang voor wat ze van je vinden.
Wat weet je van een ander, als je jezelf niet kent.

Verlies je oorsprong niet, door je te snel te binden.
Het leven lijkt afwisselend, maar zelfs de liefde went.

Wees niet bang, je bent één van de velen
en tegelijk is er maar één als jij.

Dat betekent dat je vaak zal moeten delen,
en soms zal moeten zeggen: laat me vrij.”